Yeruşalim Duvarı’nda yaklaşık iki yıl önce yapılan arkeolojik çalışmada eski kenti çevreleyen duvarın Güney kısmında arkeologlar tarafından eski bir çöplük keşfedildi. Söz konusu çöplükte, resmi çağrıların altındaki mühürlerden tam 33 adet örnek bulundu. Mühürlerden birinde: ‘’Yahuda kralı Ahaz’ın oğlu Hezekiya’ya aittir’’ yazıyordu. Kutsal Kitap’ta bahsi geçen ve günümüzde aynı bölgede yan yana bulunan bu mühürler bir ilk değil.
Geçtiğimiz hafta içerisinde de aynı bölgede, Yeşaya’ya ait olduğu tahmin edilen bir mühür daha bulundu.
Hezekiya ve Yeşaya’nın yaşamı boyunca yakın ilişkisi göz önüne alındığında, bu iki kişinin arkeolojik kayıtlarda da birbirleriyle ilişkili olmalarına şaşırmamalı.
Yeruşalim duvarının Güneyindeki çöplükte bulunan en son kil mührün üzerinde “Yesha-yah” yazıyor. İbranicede, bu isim “kurtuluş” anlamına geliyor. Uzmanlar bu çağrı mektubuna ait olan mührün Yeşaya’ya ait olduğunu tahmin ediyor, fakat çağrı mektubunun son satırı günümüze kadar ulaşamadığından ve asıl metinde hiç “Peygamber” kelimesi kullanılmadığından bu konuda kesin konuşulamıyor.
Bazı arkeologlar ise: “Mührün bulunduğu bölge ve konum göz önünde bulundurulacak olursa, bu mührün Peygamber Yeşaya’ya ait olma ihtimali oldukça yüksek’’ açıklamasında bulundular. Bunu savunan bir diğer tez ise “Yeşaya’’ isimli mührünün, Hezekiya Kralına ait mührün sadece birkaç metre uzaklığında bulunması olarak belirtiliyor.
Sonuç olarak arkeologların bir çoğu, Yeşaya ve Kral Hezekiya arasındaki yakın ilişkinin bulunmasından dolayı bu mührün Peygamber Yeşaya’ya ait olduğunu savunuyor. (316news, CNL/OD)