Yeni bir rapora göre Çin, son aylarda dini materyallerin basılmasına ilişkin yasakları artırdı, matbaaları olası ihlaller için denetleyen yetkililer ilahilerin kopyalanmasını bile yasakladı.
Henan eyaletindeki Luoyang’da matbaa işleten kişi, Bitter Winter’a 14 Eylül’de denetlendiğini söyleyerek ‘‘Herhangi bir dini içerik konuyu dini değil, siyasi kılıyor. Ülkede dini inançlara hoşgörü gösterildiği söylense de, insanların özgürce uygulayabildiği tek inanç Komünist Partisi’nde’’ açıklamasında bulundu.
Bitter Winter, birden fazla matbaayı ziyaret etti. İşletme sahibi, ‘‘Depomu kontrol ettiler, tüm kayıtları incelediler ve hatta içeriğin yasaklı olup olmadığını görmek için yerdeki kâğıtlara bile baktılar. Yasaklı bir içerik bulunması durumunda para cezası alabilirim, daha kötüsü işletmem kapatılabilir’’ dedi.
Yasadışı dini materyallerin basılmasına ilişkin yasak, ilahilerin fotokopisinin çekilmesini de içeriyor. Luoyang’da başka bir kişi, ‘‘Sıkı soruşturmalar nedeniyle ilahileri içeren iki sayfayı bile fotokopi çekmeye cesaret edemiyorum. Dini materyalleri kopyalamaya gelen herkesi ihbar etmem söylendi’’ dedi.
Bir matbaanın satış departmanı müdürü, bir dükkânın kapatıldığını ve personelin tutuklandığını söyleyerek, ‘‘Hükümet özellikle Hristiyan içerikli materyallerin basılmasına izin vermiyor. Kanunlara uymayan herkes hapse atılabilir. Kesinlikle geçemeyeceğimiz bir çizgi bu’’ ifadelerinde bulundu.
Başka bir dükkânda çalışan kişi ise, ‘‘Bir metnin dini olup olmadığından emin değilsek kopyasını saklamalı ve yetkililere bildirmeliyiz’’ dedi. (CHL)