Ermeni Apostolik Kiliselerinde “Büyük Perşembe” günü “Intriyats Badarak” (Son Akşam Yemeği), Vodınlıva (Ayak yıkama) ve Latsi Kişer (Elem gecesi) ayinleri gerçekleşti.
28 Mart 2024 Perşembe günü, Ermeni Kiliselerinde Kutsal Diriliş Yortusu öncesi “Büyük Perşembe” törenleri yapıldı. Türkiye Ermenileri Patriği Kadasetli Sahak II. Surp Takavor, Surp Haç ve Surp Asdvadzadzin Kiliseleri’ndeki ayinlere riyaset etti ve vaaz verdi.
Perşembe sabahı, Kadıköy Surp Takavor Kilisesi’ndeki “Intriyats Badarak” (Son Akşam Yemeği) Surp Badarak’ını kilisenin din görevlisi Peder Zohrab Civanyan sundu. Kilisenin astdiyakos ve okuyucuları Rab’bin Sofrası’na hizmet ettiler. Günün İncil okuma parçasını Kıdemli Okuyucu Arek Taşçıyan okudu. Kutsal Kase’yi Peder Zohrab taşıdı.
Kadıköy Kilisesi yönetim kurulu üyeleri ve inanlıların hazır bulunduğu ayinde İlahileri Surp Takavor Korosu üyeleri, şefleri Sevan Şencan yönetiminde seslendirdiler.
Surp Badarak (Kutsal Sunu Ayini) sırasında Patrik Sahak II vaaz verdi.
Vaazların ardından Rab’bin Duası okundu. Toplu tövbeyi Patrik Sahak II yaptırdı. “Der Voğormya” (Rab Merhamet et) İlahisinin ardından “Hağortutyun” (Komünyon) dağıtımına geçildi.
Surp Badarak’ın sonunda İncil okuma parçasını Peder Zohrab okudu. Patrik Sahak II’nin Bahbaniç duası, hep birlikte söylenen Rab’bin Duası ve Son Kutsama ile tören son buldu.
Akşam üstü Üsküdar Surp Haç Kilisesi’ndeki “Vodınlıva” (Ayak Yıkama) törenini Patrik Kadasetli Sahak II gerçekleştirdi. Tören, Patrik Sahak II’nin ve İsa Mesih’in 12 öğrencisini temsilen Horan’da bulunan 12 çocuğun birlikte söylediği Rab’bin Duası ile başladı.
Rahip Şınork Donikyan ve Kilisenin din görevlisi Kıdemli Peder Goryun Fenerciyan’ın hazır bulunduğu törende, okunan İncil parçaları, dualar ve ilahilerin ardından Patrik Sahak II ayakların yıkanacağı suyu ve sürülecek yağı “Amen Aleluya” ilahileri ile kutsadı.
Sonrasında diz çökerek ilahiler eşliğinde 12 çocuğun ayaklarını yıkadı ve onları kutsadı. Ardından küçük çocukların ayaklarını da Kıdemli Peder Goryun yıkadı ve kutsadı.
Daha sonra Patrik Sahak II, Ermenice ve Türkçe vaaz verdi.
Vaazların ardından Patrik Sahak II’nin Bahbaniç duası, hep birlikte söylenen Rab’bin Duası ve son kutsaması ile tören son buldu.
Akşam ise “Latsi Kişer” (Elem Gecesi – İsa Mesih’in Getsemani bahçesinde Yehuda tarafından ihanete uğraması ve tutuklanması) töreninde, Patrik Kadasetli Sahak II. Kumkapı Patriklik Merkez Surp Asdvadzadzin Kilisesi’ndeki ayine riyaset etti ve vaaz verdi.
Ayinde ilk İncil okuma parçasını Kilise’nin din görevlisi Patrik Vekili Kıdemli Peder Krikor Damadyan okudu ve Horan’da bulunan ve Rab İsa Mesih’in 12 öğrencisini temsil eden 12 mumdan 2 tanesi söndürülüp elem gecesine geçiş başladı.
Daha sonra kilisenin diyakos ve astdiyakoslarıın okuduğu İncil parçalarının, duaların ve Koğtan Korosu üyelerinin seslendirdiği ilahilerin, sırayla söndürülen mumların ardından akşamın son İncil parçasını Patrik Sahak II sunakta okudu ve kalan 2 mum da söndürüldü.
Sonrasında kilisenin tüm ışıkları söndürüldü diz çöküldü ve hep birlikte 40 kere “der voğormya” (Rab Merhamet et) ilahisi söylendi, karanlıkta, Patrik Sahak II, Ermenice ve Türkçe vaaz verdi. Vaazlarında Tanrı’dan merhamet dileyerek yakarışlarda bulundu. Türkçe vaazından bazı bölümler şöyle:
“Ruhun ışığı Tanrı sevgisidir”
Işık dünyaya geldi ama insanlar karanlığı ışıktan ziyade sevdiler çünkü işleri kötüydü.” İşleri kötü olan herkes ışıktan nefret eder, işleri iyi olan insan ışığa çıkmak ister. Yuhanna, İsa Mesih ile ilgili konuşurken bu sözlerle açıyor İncil’i.
Bilginin ışığı da yeterli değildir, çünkü İman olmaksızın, Ruhun ışığı olmadan sadece aklın ışığını artırmamız bize mutluluk getirmez.
İnsanların çoğunun aklı aydınlanmıştır ama ruhları karanlıktadır. Ruhun ışığı Tanrı sevgisidir. Ruh oraya İmanıyla ulaşır. Tanrı sevgisini algılama organımız yüreğimizdeki İmanımızdır. O ışık geldiğinde biz bir başka şekilde seyretmeye başlarız hayatı ve ölümü. Çünkü o ışık Hakikatin ışığıdır, ebedi ışıktır O. Ve o ışıktan başka bize hakikati gösterecek başka bir şey yoktur.
Bu karanlığı iyi tanı, çünkü bir gün bu karanlığın içine gireceksin, hakiki karanlığın olacak, öldüğünde artık bu dünyanın ışığını göremeyeceksin. O karanlıkta tek bir ışık parlayacak, Tanrı’nın Işığı, Hakikatin Işığı. O’nu bu dünyadayken yüreğinde, ruhunda görmüş olman lazım. O ışığa doğru gideceksin ve o Işık seni kabul etmezse İsa diyor ki; “Dış karanlığa atılacaksın orada ağlayış ve diş gıcırtısı olacak. Bu karanlıktan hiç birimiz kaçamayacağız. Ama Allaha şükür bugün Kilisedeyiz biz. Bugün Kilisede Işığı tanıdık, İsa Mesih’i tanıdık. O’nun Işığında ölümsüzlüğü tanıdık, Tanrı’yı tanıdık. Dolayısıyla biz biliyoruz ki karanlık varsa ışığın Yaratanı var. “Işık olsun” diyen ve o ışıkla bütün evreni yaratan var. İsa geldi ve dedi ki; O yaratan sizin babanız, korkmayın. Tanrı biliyor, tanıyor seni, yukardan seyretmiyor, içinden seyrediyor, seninle yaşıyor ve nefes alıyor, senin ruhunun içinde gömülü. Eğer iman gözlerimiz açılmamışsa biz o ışığı göremeyiz ve halen karanlıkta kalırız.
Karanlık, acı, elem, dert, keder bizim de payımız bu dünyada çünkü bu dünya cennet değil, biz red ettik bu dünyanın cennet olmasını, biz günahı seçtik ve günahın ücreti işte bu. Bütün bunları nasıl taşımamız gerektiğini bu gece Efendimiz İsa Mesih bize öğretiyor, duayla. “Ayık ve uyanık kalın” dedi. “Ki denenmeye düşmeyesiniz.”
Kilisemiz bu gece bu karanlık törenle bize hayatın bu karanlık yönünü de gösteriyor, ama o karanlık yerde halen ışığın olduğunu, o ışığın Rab’bimiz olduğunu bize öğretmek istiyor.
Rab İsa Mesih, bu karanlıkta biz Seninle olmayı seçtik, Senin evine geldik, Senin acılarını uzun uzun okuduk İncil’den. Duamızı ettik, öğrencilerin gibi yorulduk, aklımız başka yerlere gitti, yüreğimiz yarının kaygılarıyla dolu ama yine de Seninle kaldık, kabul et duamızı, kabul et yaktığımız mumların ışığını, Işığımız eksik olmasın, o Işık hep bizimle beraber olsun çünkü o Işıktan başka umudumuz yok. Sensin ışığın yaratıcısı, bizi ışıksız bırakma, bizi nurundan mahrum etme. Senin önüne getiriyoruz bütün karanlıklarımızı, Senin ışığınla aydınlat onları, güç ver bize onları karşılayabilelim ve umudumuz Sende olsun, Seninle aydınlanalım, ışığı sevmeyi öğret bize, Senin ışığını. Ruhun ışığını, İmanı sevmeyi öğret bize çünkü Hakikat Senden geliyor. Bereketle bizi. Savaşlar dursun, masumlar ölmesinler. İnsanların yüreğine kardeş sevgisini yerleştir. Karanlığı kaldır. Senin ışığın geldiğinde herkesin kardeş olduğunu anlar insanlar. Senin nurunu, sevgi ışığını gönder kalbimize. Senin önüne getiriyoruz gençlerimizi, çocuklarımızı, Seni, Hakikat ışığını bulsunlar, sana doğru gelsinler, biz ulaşamıyoruz onlara Sen ulaş. Sen dokun onların kalbine bu Kiliseyi sevsinler. Rab Allahım güç ve kuvvet ver bize, birliğimizi, sevgimizi, kardeşliğimizi artır. Günahlarımızı da Senin önüne getiriyoruz, kendi kendimize arınamayız. Hakiki hekim şifa ver bize, günahlarımıza bakma hoş gör onları, Seni sevdiğimizi biliyorsun, sevgimizi artır Sana. Ey göklerdeki babamız, yaratılışın en başındaki sözü söyle, o hep kulaklarımızda çınlasın, Işık olsun, Işık olsun, Işık olsun ve Işık oldu. Rab hepinizi Kutsasın.
Vaazların ardından ışıklar yandı, mumlar yeniden yakıldı ancak bu kez Yehuda’yı temsil eden siyah mum yakılmadı. Okunan son dualar, Patrik Hazretleri’nin “Bahbaniç” Duası, hep birlikte söylenen Rab’bin Duası ve son kutsaması ile tören son buldu.
