Doğu Anadolu’da Muş’ta bulunan Surp Garabet Manastırı’nın restorasyonu için çalışmalar sürüyor. Muş’un Yukarıyongalı Köyü’nde bulunan tarihi Surp Garabet Manastırı’nın arazisi içinde bulunan evlerin tahliye edilmesi ve restorasyon çalışmalarının başlaması için girişimler sürüyor. 2015 yılında kilisenin restorasyonu ve tarihi kalıntıların arasına kurulmuş evlerin boşaltılması için başvuruda bulunuldu. Sason, Bitlis, Batman, Muş, Van, İstanbul ve Diğer Tüm İller ve İlçeleri, Köyleri Ermenileri ve Sason İlçesi Köyleri Ermenilerinin Sosyal Yardımlaşma ve Kültürel Dayanışma (Ermeni Azınlıkları) Derneği Başkanı Aziz Dağcı, Surp Garabet Manastırı için gereken her şeyi yaptıklarını belirtti. Manastır halen bazı aileler tarafından konut olarak kullanılıyor. Ayrıca ve Daron, Muş Ermenileri Sosyal Yardımlaşma Derneği de ibadet için kilise tahsis edilmesi için girişimlerini sürdürüyor.
Surp Garabed Manastırı, yalnızca, merkezinde Daron bölgesinin bulunduğu beylikte kurulmuş ilk manastır değil, aynı zamanda, Batı Ermenistan’ın en büyük ve en önemli manastırlarından biri, ve kuşkusuz, en ünlüsüdür. Bunun nedeni, 4. yüzyılın başında, vaazlarıyla, Kral IV. Dırtad’ın ve krallığının Hristiyanlık’a geçmesini sağlayan Aziz Krikor Lusavoriç’in, Ermeni Kilisesi’ni yeniden kuruşunu simgeler. Lusavoriç’in vaazlarının kökenleri, kurduğu ilk kilisenin inşa edildiği yer olduğu düşünülen, Hristiyanlık öncesi dönemde Ermenistan’ın en önemli tapınaklarından biri olan Aşdişad’ın da bulunduğu bölgededir. Aziz Krikor, yanında hediye olarak getirdiği, Aziz Garabet’in ve Aziz Athenogenes’in röliklerini, Aşdişad yakınlarında yer alan, Doğu Fırat yani Aradzani Vadisi’nin kuzey tarafındaki Surp Garabet Manastırı’na ve güney tarafındaki Surp Hovhannes Manastırı’na bağışladı.(BA)
