Ermeni Apostolik Kilisesi Katolikosluk tahtına ev sahipliği yapmış bu kilisede 100 yılı aşkın bir süre sonra, ilk kez (Patriklik Asasını ve Kartal başlı Patriklik madalyonunu da taşıyan) bir Ermeni Patriği, Kadasetli Sahak II, Ahtamar Surp Haç Kilisesi’ndeki Kutsal Sunu Ayini’ne riyaset etti ve patriklik mesajını tüm dünyaya duyurdu.
Ermeni Apostolik Kilise takviminin beş büyük bayramından biri olan Surp Haç Yortusu’ndan 1 hafta önce, 06 Eylül Pazar günü, Türkiye Ermenileri Patriği Kadasetli Sahak II riyasetinde, Van Ahtamar Surp Haç Kilisesi’nde 8. ayin gerçekleştirildi. Kadasetli Patrik Hazretleri, 4 Eylül Cuma günü Patrik Vekili Kıdemli Peder Krikor Damadyan ve Peder Şirvan Mürzyan refakatinde Van’a hareket etti. Diğer yandan Patrikliğin ayinlerden Sorumlu Müdürü ve Ruhani Kurul Bşk.ı Başrahip Tatul Anuşyan, aynı gün sabah saatlerinde din görevlileri, diyakoslar ve patriklik Armaş korosu elemanları refakatinde Van’a varmışlardı.
Kafile Ahtamar Adası’na çıkarak, tören öncesi ilk hazırlıkları görmeye başladı. Kafilede şu isimler yer almaktaydı: Kd. Peder Drtad Uzunyan, Diyakoslar Rober Küçükakbulut, Edvin Harutyun Galipyan, Armenak Kazancıyan, Astdiyakoslar Arda Pınarcı, Ğazar Sabuncu, Krikor Erkan Garabetyan, Koro elemanları Artür Bağdasaryan, Sercan Gazeroğlu, Krikor Terziyan, Hovsep Kuyumcuyan ve teknik ekipten Garo Vram Babayan, Raffi Etyemez ve Daniel Dinçer.
5 Eylül Cumartesi günü, Kadasetli Patrik Hazretleri, Van Valisi Mehmet Emin Bilmez’i makamında ziyaret etti. Patrik Hazretleri’ne Kıdemli Peder Krikor Damadyan ve Peder Şirvan Mürzyan refakat ettiler. Vali Bilmez, Patrik Hazretleri’ne “Hoş Geldiniz” diyerek, Patrik Hazretleri’nin seçimini kutladı ve başarı dileklerini sundu. Bu yıl da Ahtamar’daki Surp Haç Kilisesi’nde Kutsal Sunu Ayini (Surp Badarak) sunulacak olması nedeniyle memnuniyetini belirtti. Vali Mehmet Emin Bilmez benzer törenlerin kesintisiz olarak devam etmesini diledi. Bu yıl sağlık önlemleri kapsamında bazı kısıtlamalar yaşanmasına rağmen, inananlar teknolojinin nimetleri sayesinde törene katılma olanağına erişecekler dedi. Türkiye Ermenileri Patriği Kadasetli Sahak II de gelenekselleşen bu inanç ziyaretine başkanlık etmek üzere Van’ı ziyaret ettiğini ve şehrin en üst düzey resmi makamına da nezaket ziyaretinde bulunmayı bir görev addettiğini belirtti. Kendisine gösterilen kabul, ve ayrıca törenin eksiksiz geçmesi için sunulan olanaklara bir kez daha teşekkür etti. Patrik Hazretleri, ziyaretin sonunda Sayın Vali’ye ahşap bir meyve kabı takdim etti. Vali Bilmez ise, Patrik Hazretleri’ne porselen bir tabak hediye etti.
Patrik Sahak II, daha sonra, Başrahip Tatul Anuşyan, Kıdemli Peder Krikor Damadyan ve Peder Şirvan Mürzan’ın refakatinde tarihi mekânları ziyaret etti. İlk olarak, Başkale’de bulunan Surp Partoğomyos (Aziz Bartholomeos) Kilisesi’ni ziyaret etti. Eski İsmi Ağpag olan yöredeki bu kilisede, Ermeni Kilisesi geleneğine göre ilk aydınlatıcılardan Aziz Bartholomeos’un mezarı bulunmaktadır. Kilisede gerçekleşen kısa şükran duasından sonra, Ardzruni hanedanına mensup prenslerin ve kralların gömülü olduğu Sorader’de bulunan Sorader Surp Eçmiadzin Manastırı’nı ziyaret eden Patrik Sahak II, hala ayakta olan Surp Eçmiadzin Kilisesi’nde de kısa bir şükran duası gerçekleştirdi.
Pazar günü (6 Eylül), sabahın erken saatlerinde tören hazırlıkları için Başrahip Tatul Anuşyan önderliğinde Akhtamar Adası’na doğru yola çıkıldı.
“Hraşapar” töreniyle tarihi kiliseden içeri girdi ve şükran duasını gerçekleştiren Patrik Sahak II, geçmişte Ahtamar Katolikosluğu’nun Ana Katedrali olan Surp Haç Kilisesi’nden içeri, 1895’den sonra elinde Patriklik Asası’yla ve “Hraşapar” töreniyle giren ilk Ruhani Önder oldu.
Ahtamar’daki Surp Badarak (Kutsal Sunu Ayini), Kıdemli Peder Krikor Damadyan tarafından gerçekleştirildi. Rab’bin Sofrasına, Diyakoslar Rober Küçükakbulut, Armenak Kazancıyan, Astdiyakoslar Ğazar Sabuncu, Arda Pınarcı ve Krikor Erkan Garabedyan hizmet ettiler. İlahiler, Patriklik Armaş Korosu’ndan okuyucular, Artür Bağdasaryan, Sercan Gazeroğlu, Krikor Terziyan, Hovsep Kuyumcuyan tarafından, Diyakos Edvin Galibyan şefliğinde seslendirildi. Törene Van Valisi Mehmet Emin Bilmez, Vakıflar Genel Müdürü Burhan Ersoy ve resmi erkân da katılım gösterdiler.
Patrik Hazretleri, Rab’bin Duası’ndan önce günün vaazını Ermenice ve Türkçe olarak verdi ve “Zorutyun Surp Khaçi ko Krisdos” (Sen’in Kutsal Haçı’nın kudreti) ilahi sözlerini yorumladı.
Başrahip Tatul Anuşyan’ın okuduğu tövbe dualarında sonra, Kilise’de hazır bulunan hizmetkârlar, Surp Hağortuyun (Komünyon) aldılar.
Surp Badarak (Kutsal Sunu Ayini) sonrasında, Ermeni Kilisesi’nin, özellikle Ahtamar Katolikosluğu’nun merhum hizmetkarları, Surp Haç Kilisesi’ni inşa ettiren Kral Gagik Ardzruni, kilisenin mimarı Keşiş Manuel, Ahtamar’da hizmet eden Tüm Ermeni Katolikosları, Ahtamar Katolikosları, bu manastırın tüm rahipleri, Van ruhani önderlik bölgesinin tüm imanlı cemaat üyeleri özel dualarla anıldılar.
Tarihi anlam ifade eden bu tören, Kadasetli Patrik Sahak II Hazretleri’nin son takdisiyle ve gelecek yıl salgından arınmış olarak yeniden gelebilme temennileri ile son buldu.
