ABD Dışişleri Bakanlığı’nın 2013 Uluslararası Dini Özgürlükler Raporu’nda, dünyanın pek çok bölgesinde insanların inançları yüzünden şiddete ve ayrımcılığa maruz kaldığına dikkat çekildi ve dini özgürlüklere yönelik kısıtlamaların insan hakları ihlali anlamına geldiği vurgulandı.
Geçen yılın dünya genelinde dini toplulukların en fazla yer değiştirdiği yıl olarak kayıtlara geçtiğine işaret edilen raporda, dünyanın dört bir yanında, özellikle çatışma bölgelerinde, milyonlarca Hristiyan, Müslüman, Hindu ve farklı dinlerden pek çok kişinin, dini inançları nedeniyle, korkutularak ya da zorla yerlerinden edildiği bildirildi.
Rapora göre; Suriye’de, üç yıldır süren iç savaşın ardından yüz binlerce kişi ülkeyi terk etmek durumunda kaldı. Humus kentindeki Hristiyanlar çatışma öncesinde 160 bin kadarken, bu sayı daha sonra bine kadar düştü.
Dünyanın bir diğer köşesinde, Orta Afrika Cumhuriyeti’ndeyse Hristiyanlar ve Müslümanlar arasındaki çatışmalar, yalnızca Bangui’de, sadece aralık ayında en az 700 kişinin yaşamına mal oldu. Yıl boyunca 1 milyondan fazla kişi de yer değiştirmek durumunda kaldı.
Myanmar’ın Meikhtila bölgesinde de Müslümanlara karşı şiddet, 2013’ün başında 100 kişinin ölümüne ve tahmini 12 bin kişinin yer değiştirmesine yol açtı. Bu durum, Myanmar’da Müslümanlara yönelik şiddetin, 2012’de 140 binden fazla kişinin yerinden olduğu Rakhine (Arakan) eyaletiyle sınırlı kalmadığını ortaya koydu.
2013 yılında dünyanın diğer bölgelerinde de insanlar, inançları nedeniyle ayrımcılığa tabi tutuldu.
Pakistan’daki militanlar, yıl boyunca düzenledikleri saldırılarda 400’den fazla Şii’yi, 80’den fazla Hristiyan’ı öldürdü. Şiiler ve Hristiyanlar Mısır’da da saldırıların hedefi oldu. İran’da, Bangladeş’te, Sri Lanka’da, Çin’de de benzer olaylar yaşanırken, anti-Semitizm’in varlığını sürdürdüğü Avrupa da inancı merkezine alan bu tür sorunlardan kaçamadı.
– Hükümetlerin baskısı ve dini azınlıklar
Bazı farklı dini grupların üyelerine baskıcı politikalar uygulandığına de işaret edilen raporda, ayrımcı yasaların, yasaların uygulanmasında ayrımcı bir tutum benimsenmesinin ya da insanların haklarından mahrum edilmesinin, yalnızca dini özgürlüklerin değil, insan haklarının da ihlali anlamına geldiğinin altı çizildi.
Raporda, farklı dini gruplara baskı uygulayan ya da dini etkinliklere çeşitli kısıtlamalar getiren ülkeler arasında Kuzey Kore, Suudi Arabistan, İran, Sudan, Çin, Küba, Tacikistan, Türkmenistan, Pakistan, Özbekistan, Rusya, Bahreyn ve Myanmar’ın bulunduğu ifade edildi.
Hükümetlerin, inanç temelli ayrımcılıkla yeterince mücadele etmediği ve dini azınlıkları koruyamadığı eleştirisinde bulunulan raporda, bu durumun insanları yer değiştirmeye zorladığı vurgulandı.
Raporda, Suriye’de Esed rejiminin mevcut çatışma ortamını giderek mezhepsel hale getirdiği ve muhalifleri desteklediğini düşündüğü dini grupları hedef aldığı değerlendirmesine yer verilirken, Sri Lanka, Mısır, Irak, Bangladeş, Endonezya, Hindistan ve Nijerya’da ayrımcılığın kimi zaman şiddet eylemlerini de beraberinde getirdiği hatırlatıldı.
Özellikle Nijerya’daki hükümetin onlarca kişinin ölümünden sorumlu tutulan Boko Haram örgütüyle mücadelede yetersiz kaldığı yorumunda bulunulan raporda, 10 binin üzerinde kişinin ülkedeki şiddet ortamı nedeniyle ülkeden kaçtığı belirtildi.
Pek çok ülkede dini azınlıkları hedef alan suçların giderek daha fazla cezasız kaldığı, bunun da hoşgörüsüzlüğü besleyen bir unsur olduğu vurgulanan raporda, temel özgürlükler üzerindeki baskının aşırıcılığı ve şiddeti tetiklediğinin de altı çizildi.
Raporda, özellikle Afrika, Asya, Avrasya ve Ortadoğu’da radikal gruplara karşı çıkarılan sert yasaların ve tedbir olarak getirilen kimi katı kısıtlamaların, dolaylı olarak dini azınlıkları da olumsuz etkilediği kaydedildi.
ABD Dışişleri Bakanlığı’nın raporuna göre, Avrupa’nın bazı kesimlerinde anti-Semitizm ve Müslüman karşıtlığının artması, hoşgörüsüzlüğün yalnızca çatışma bölgeleriyle sınırlı olmadığını da gösterdi.