Türkiye Ermenileri Patrikliği tarafından yayınlanan “ԱՍՏՈՒԱԾԱՇՈՒՆՉԷՆ – KİTAB-I MUKADDES’TEN – FROM THE HOLY BIBLE” kitabının tanıtımı gerçekleşti.
Kadasetli Patrik Sahak II’nin riyasetinde ve Patrikliğin Yayın Komisyonu’nun girişimleriyle, 12 Haziran 2021, Cumartesi, saat 15.30’da, Patrikhane kabul salonunda tanıtımı yapılan kitap, Ermenice Kutsal Kitap’ın basımının 350. yıldönümüne ithaf edildi.
Törene Patriklik ruhbanları, ruhani meclis üyeleri, diyakonları ve Armaş Korosu üyeleri katılırken, Kitabı Mukaddes Şirketi Müdürü Tamar Karasu, basın mensupları ve kitabın hazırlık aşamasında hizmet edenler de hazır bulundular.
Patriklik Makamı’nın tesis edilişin yıldönümünü ve Surp Eçmiadzin Yortusu’nu takip eden bu dönemdeki çalışma, Ermenice harflerle kaleme alınmış Kutsal Kitap’a bir hizmet olarak nitelendirilmektedir.
Salonun tam ortasında, Üstrahip Vosgan Yerevantsi’nin yayınladığı Kutsal Kitap’ın bir örneği dururken, çevresinde yeni yayınlanan kitaptan örnekler bulunmaktaydı. Tören, Kadasetli Patrik Hazretleri’nin açılış duasıyla başladı. Daha sonra, Yayın Komisyonu Sorumlusu Başrahip Tatul Anuşyan açılış konuşmasını yaptı ve Ermeni Kültürü’nün önemli simalarından ve dönemeçlerinden birisini anmak için toplandıklarını belirtti. Emenice Kutsal Kitap’ın basımını övmek için Patrikhane’de bir araya geldiklerini hatırlattı ve sözlerine şöyle devam etti: “Patriklik Makamı’nda, bir yayın komisyonu olduğuna göre ve bu komisyon Üstrahip Vosgan’ın meşalesini devam ettirmeye çalıştığına göre, tarihi bu an göz ardı edilemezdi. Öyle ki, çeşitli fikirler arasından bugün elimizde bulunan bu eser ön plana çıktı. Dünya genelinde nadir örneği kalmış Vosganyan Kutsal Kitap’a ulaşmanın zorluğu göz önünde bulundurulduğunda, bizlerin başlıca amacı bu önemli eseri kültürüne sadık okurların dikkatine sunmak oldu.”
Daha sonra, Basın Bölümü Yöneticisi Rahip Harutyun Damadyan, Dünya Ermenileri Patriği Kadasetli Karekin II’nin, Ermenice Kutsal Kitap’ın basımının 350. Yıldönümü münasebetiyle yayınladığı ve kitapta da yer bulan Katolikosluk Mesajı’nı okudu.
Kadasetli Katolikos Hazretleri, bu önemli yıl dönümü hakkında konuşurken, Kutsal Kitap’ın Ermenice olarak basılmasını şu şekilde anlatıyor: “Kitaba, eğitime ve bilime karşı sınırsız bir sevgi besleyen halkımız, ülkemizde matbaacılık yoluyla aydınlanmanın daha da yayılabilmesi için hiçbir şeyden kaçınmadı. Özellikle Kitab-ı Mukaddes’in basımı kaçınılmazdı. Bu amaçla Katolikos Hagop IV. Çuğayetsi tarafından Eçmiadzin rahipler topluluğu üyelerinden Üstrahip Vosgan Yerevantsi Avrupa’ya gönderildi. Bu aydın ruhani, çok ağır maddi şartlar ve yoksunluklar altında, birçok zorluk ve engeller aştı, yardım bulabilmek ümidiyle Avrupa’daki farklı kentleri ve Ermeni nüfusun yoğun olduğu yerleri ziyaret etti, üstün çabalarıyla 1666 yılında, Amsterdam’da Ermenice ilk Kitab-ı Mukaddes’i yayınladı.”
Ardından Yayın Komisyonu Yöneticisi ve kitabı yayına hazırlayan Rahip Hovagim Serovpyan söz aldı, kitap hakkında konuştu ve Dünya Ermenileri Katolikosu Hagop Çuğayetsi’nin ve Episkopos Vosgan Yerevantsi’nin, Kutsal Kitap’ın Ermenice olarak yayılması konusundaki çalışmalarına değindi. Tarihi bazı bilgiler verdikten sonra, ilk basılan Ermenice kitaptan 154 yıl sonra Ermenice Kutsal Kitap’ın Amsterdam’da ilk olarak basıldığını söyledi. Daha sonra İstanbul’da yayınlanan Kutsal Kitap yayınlarının sayılarını belirtti. Bununla birlikte, Vosganyan Kutsal Kitap’ta yer bulan 150’den fazla resim hakkında konuşurken, basılan ilk kutsal kitapta bulunan o resimlerin yüzyıllar sonra İstanbul Patrikliği’nin çabalarıyla tekrar gün yüzüne çıktığını söyledi.
Öte yandan, yaklaşık 50 yıl önce, 300. yıl vesilesiyle, Beyoğlu Surp Yerrortutyun Kilisesi’nde, Müteveffa Patrik Şınorhk Hazretleri’nin riyasetinde görkemli törenlerin gerçekleştiğini ve kabri kilisede bulunan Katolikos Hagop Çuğayetsi’nin kabri başında dualar okunduğunu hatırlattı. O dönemde, Kitab-ı Mukaddes Şirketi Müdürü, Vosganyan Kutsal Kitap’ın bir örneğini Ermeni Patrikliği’ne hediye etmişti. Törende salonun ortasında bulunan Kutsal Kitap, hediye edilen o örnekti.
Rahip Hovagim, sözlerinin sonunda kitaptaki İngilizce tercümeleri gerçekleştiren ve İngilizce bölümü düzenleyen Başrahip Tatul Anuşyan’a ve Arusyan Safa Cemilabadi’ye teşekkür etti. Ayrıca kitabın hazırlık aşamasında emekleri geçen Kd. Peder Krikor Damadyan’a, Krikor Sahakyan’a, Aris Karafil’e ve Sarven Dane’ye de teşekkür etti.
Konuşmalardan sonra, Diyakos Harutyun Edvin Galipyan’ın yönetiminde ve orgu eşliğinde, Armaş Korosu üyeleri ilahiler seslendirdiler. Bu esnada, Patriklik Ormanyan Kütüphanesi Sorumlusu Kıdemli Peder Krikor Damadyan, Vosgyanyan Kutsal Kitap’ın sonunda bulunan kitabede ismi geçen herkesin isimlerini bir bir andı ve onların ruhlarının esenliği için dua etti.
Törenin kapanış konuşmasını Patrik Sahak II gerçekleştirdi ve Ermeni kültürüne de hizmet eden bu organizasyon münasebetiyle memnuniyetini belirtti. Salgın sürecindeki en büyük kayıplardan birinin, askıya alınan kültürel faaliyetler olduğunun altını çizdi ve uzun süre sonra Patrikhane çatısı altında benzer bir kültürel faaliyetin gerçekleşmesinin sevindirici olduğunu söyledi. Kutsal Kitap’ın değiştirici gücünün tarih boyunca topluluklar arasında hissedildiğini belirtti ve Kutsal Kitap’ın özel bir kitap olduğunu vurguladı. Kutsal Kitap’ın ışığında kültürler şekillenirken, Ermeni toplumu bu olgunun en iyi örneklerinden biri olmuştur. Patrik Hazretleri, Aziz Çevirmenler’in hizmeti ile Kutsal Kitap’ın yayınlaması süreci arasındaki benzerlikleri vurguladı ve şöyle dedi: “Aziz Sahak Hayrabed, Aziz Mesrob Maşdots’a Ermenice alfabeyi kullanarak Kutsal Kitap’ı tercüme etme görevini tevdi etti. Bu talimatın ana amacı, Kutsal Kitap’ı halkımıza anlaşılır kılmaktı. 17. Yüzyılda ise, Ermeni Kilisesi birçok problemle mücadele ederken, Katolikos Hagop Çuğayetsi, Kutsal Kitap’ın ulaşılabilirliğinin önemini kavradı ve Ana Taht Surp Eçmiadzin ruhbanlarından Vosgan Yeravantsi’ye yayıncılık çalışmalarını takip etme ve Kutsal Kitap’ı Ermenice olarak yayımlama görevini tevdi etti. Dolayısıyla, çeşitli dönemlerde, kilisemizin en büyük amacı farklı yollar şekillendirmek ve bu metotlarla Kutsal Kitap’ı halkımıza ulaştırmaya çalışmak olmuştur. Patrikliğin bu son yayını da, Vosganyan Kutsal Kitap’taki resimleri yeniden yayınlamak, onları güncellemek ve cemaatimiz evlatlarının dikkatine sunmayı amaçladı.”
Patrik Hazretleri, Patriklik Makamı’nın bu önemli yıldönümüne kayıtsız kalmadığını ve Ermenice Kutsal Kitap’ın 350. Yıldönümü’ne ithaf edilen bu çalışmayı tarihe sunduklarını belirtti. Bu bağlamda, Yayın Komisyonu Sorumlusu Başrahip Tatul Anuşyan’ın şahsında emeği geçen herkese ve kitabı yayına hazırlayan Rahip Hovagim Serovpyan’a teşekkür etti. Bu vesileyle, Kitab-ı Mukaddes Şirketi’nin sponsorluğunu özel olarak andı ve şirket müdürü Tamar Karasu’ya teşekkür etti. Son olarak törene katılan Armaş Korosu üyelerine ve basın mensuplarına da teşekkür etti.
Tören, hepi birlikte söylenen Rab’bin Duası’yla son buldu. Sonrasında ise, salondakiler Patrik Hazretleri’nin elinden, yeni yayınlanan kitabın ilk örneklerinden aldılar.
