İstanbul Latin Katolik Kilisesi, “Kül Çarşambası” ile başlayan Paskalya litürjik dönemine 2 Nisan 2023 tarihinde gerçekleşen “Mesih İsa’nın Yeruşalem’e Giriş” bayramı ile kutsal haftasına ilk adımı atıp, Kutsal Hafta ayinleri ile Paskalya sevincini kutladı.
Mesih İsa’nın Yeruşalem’e Giriş Bayramı Ayini
Pazar (2 Nisan 2023), “Dallar Pazarı” olarak da adlandırılan kutsal ayin ile İstanbul ve Ankara Latin Katolik kiliselerinde kutlandı. Bu ayin bir hafta sürecek olan Paskalya döneminin ilk buluşmasıdır.
Kutsal Ruh Katedrali’nde (St. Esprit) imanlıların hazır bulunduğu bu ayin Sayın Episkopos Massimiliano başkanlığında kutlandı.
Mesih İsa’nın acılarının okunduğu bu ayin Kutsal Hafta’nın başlangıcı oldu.
Kutsal Hafta Hazırlıkları
Paskalya ve Mesih İsa’nın diriliş sevincine tam erişebilmek amacı ile kutsal hafta boyunca her gün yapılan ruhsal faaliyetler ile imanlılar bu dönemi daha içten yaşama fırsatı buldu.
Pazartesi günü imanlılar itiraf gizemine davet edildi ve bu kutsal haftaya günahlardan arınmış şekilde başlamaları teşvik edildi.
Kutsal Ruh Katedrali’nde, Sayın Episkopos Massimiliano’nun etrafında gerçekleşen bu dua zamanında farklı kiliselerin ve cemaatlerin rahipleri hazır bulundu. Katılımcılar kutsal ayin ardından dua edip günah itirafını yapabilme fırsatını buldu.
Salı günü özel bir kutlama olmamasına rağmen İncil okuması Mesih İsa’nın Yahuda tarafından ele verileceğine değindi.
Kutsal Çarşamba günü – Krizma Yağlarının ve Rahiplerin Yemin Yenileme Ayini
Kutsal Ruh Katedrali’nde bütün Katolik Kiliselerin (Latin ve Katolik doğu ritüeline ait kiliselerin) sorumlularının ve Latin Katolik Kilisesi’nin cemaatlerinin (rahip ve rahibelerini) aynı çatıda topladığı bir ayin ile gerçekleşti.
Ayine Monsenyör Massimiliano başkanlık yaptı ve Süryani Katolik Kilisesi Korepiskoposu Monsenyör Orhan Çanlı, Ermeni Katolik Kilisesi Başepiskoposu Monsenyör Levon Zekiyan ve Keldani Katolik Kilisesi Başepiskoposu Monsenyör Ramzi Garmou da katıldı.
Ayrıca Ekümenik Patrik Sayın Bartholomeos I. Hazretlerinin kendisini temsilen, Metropolit Athenagoras’ı görevlendirdi.
Kutsal ayin başlangıcında günün önemi ev sahipliği yapan Monsenyör Massimiliano tarafından şu sözler ile özetlendi: “Kutsal ayin sırasında rahiplerimiz tekrar ruhbanlık yeminlerini edecekler. Kutsal Yağları kutsayacağız, özellikle krizma yağı kutsanacaktır. Hristiyan cemaatimiz bu kutsal yağlar ile özel lütuflar alacaklardır.”
Vaaz veren Süryani Katolik Kilisesi Korepiskoposu Sayın Monsenyör Orhan Çanlı Mesih İsa’nın “yenilikçi öğretim tarzına” değindi. Bulunduğu zaman koşullarında Mesih İsa’nın hikmetinin duyulmaya başlaması ve insanların kendisinden söz etmeye başlamasını ifade etti. İnsanların anlayabileceği şekilde ders veren bu öğretmenin isminin yayılmasına dikkati çekti.
Monsenyör Çanlı vaazında Mesih İsa’nın yazılara hiçbir yorum getirmeden sadece onları hayata geçirdiğinin altını çizdi. Mesih’in belirsiz bir hayattan bahsetmediğini aksine İncil’de konu alınan her şeyin gerçekleşeceğini ifade etti. Mesih İsa okuduğu parçayı şu sözler ile bitirdi: “Dinlediğiniz bu sözler bugün yerine gelmiştir.” Monsenyör Çanlı da İncil’in her okunduğunda Allah’ın bahsettiği “Bugünün” gerçekleştiğine değindi.
Kutsal Perşembe – Efkaristiya ve Ayak Yıkama Ayini:
“Mandatum” (emir) olarak da adlandırılan ayin Paskalya üçlüsü veya Kutsal Üçlü’nün (Triduum Paschale – Triduum Sacrum) ilk günü Katedralde yapılan ayin ile kutlandı.
Monsenyör Massimiliano, Kutsal Efkaristiya’nın kiliseye bu ayin ile kazandırıldığının altını çizdi. Ayine katılan imanlıları özel bir dua niyetin olan “cemaati olup Efkaristiya gizemini rahip eksikliğinden kutsayamayan Samsun kilisesi için” dua etmeye davet etti. “Bir Hristiyan Kutsal Efkaristiya olmadan yaşayamaz. Bir Kilise Kutsal Efkaristiya olmadan dayanamaz. Kutsal Efkaristiya nedir? Mesih İsa’nın kendisidir. Kutsal Efkaristiya “sevgi okuludur” onun sayesinde birbirimizi sevmeyi öğreniyoruz” dedi. Hiçbir şekilde bir gelenek veya bir ritüel olmadığına dikkati çekti. Mesih İsa’nın önemli öğretisini hatırlattı: “Benim sizi sevdiğim gibi birbirinizi sevin” dersini de hatırlattı.
Daha sonra imanlılar arasından ayaklarının yıkanması rica edilen 12 kişi ile Mesih İsa’nın öğrencileri ile yaptığı ayak yıkama anı gerçekleşti.
Son olarak Kutsal Efkaristiya cumartesi gününe kadar kaldırılmak üzere tapınma ve dua için yeri değiştirildi.
Katedral gece yarısına kadar Efkaristiya tapınması için ilahiler eşliğinde ve sessizlikte açık kaldı.
Kutsal Cuma: Mesih İsa’nın Istırapları Ayini
Mesih İsa’nın ıstıraplarının okunduğu ve imanlıların Haç ile dua ettikleri bir zaman oldu.
Bu anma anının önemi birçok dua niyeti ile Kilise’ye, dünyaya, acı çekenleri hatırlatmak ve onlar için dua etmektedir.
Mesih İsa’nın acılarının okunması ile imanlılar kendilerini Paskalya arifesi kutlamaları için hazırladılar.
Kutsal Cumartesi – Paskalya Arifesi Ayini
Kutsal Ruh Kilisesinde görkemli bir ayin ile paskalya arifesi ayini Sayın Episkopos Massimiliano’nun başkalığında kutlandı. Paskalya mumunun girişte yakılmasının ardından, imanlılar kendi mumlarını yaktı.
Oruç dönemi boyunca kullanılmayan “Alleluia” ve “Gloria in excelsis Deo” (Göklerde ki Yüce Allah’a övgüler olsun duası) yeniden yerlerini aldılar. İlahileri ile Kutsal Hafta’nın her gününde duaya yardımcı olan koro ve saygıdeğer üyeleri, cumartesi arifesi ayininde de coşkulu ilahiler eşliğinde katıldılar.
İstanbul’un her kilisesinde farklı saatlerde kutlanan bu ayin Kutsal Ruh Katedralinde Sayın Episkopos Massimiliano eşiliğinde ve Ekümenik Patriklik adında Sayın Peder Victor Kopuşçu ile kutlandı.
Sayın Episkopos Massimiliano vaazında önemli noktalara değindi:
“Rabbimiz İsa’nın dirilişi ile tüm yaşam dirildi ve artık her insan tekrar ümit edebilir. Sevdiğimiz biri öldüğünde, ölümün bir kez daha kazandığını düşünüyoruz. Bu yüzden de düşünmemek ve kendimizi oyalamak için yüzeysel ve anlamsız bir hayatın peşinden koşuyoruz. Peki, İsa’nın Dirilmesi ne önem taşıyor? Diriliş nedir? Diriliş, tabiat alemine girmediği için onu kavrayamıyoruz, bize bir tür efsane gibi geliyor. Ancak, bu şekilde düşünmek yerine, iman yoluyla Dirilen İsa’nın varlığını aramızda yaşayabilir ve dirilişi tecrübe edebiliriz.”
Episkopos Massimiliano, görkemle kutlanan bu ayin ile ilgili ateş ve ışığın, okunan Allah sözünün ve su kutsamasının önemlerine değindi.
