Azerbaycan’da Üzüm Bağı Kilisesi’nin kurucusu olan Emil Panahov, ülkede Tanrı Sözü’nü duyurmaya çalışıyor. Panahov, ‘‘Halkın yüzde 96’sının İsa Mesih’e iman etmesini istiyorum. Tanrımız önderlerin önderidir. Bu yüzden hükümet tarafından yönetilmiyorum’’ dedi.
Azerbaycan’ın 10 milyonluk toplam nüfusun sadece yüzde 4’ünü Hristiyanlar oluşturuyor. İnanlıların çoğunu Rus Ortodokslar oluşturmaktadır. Azerbaycan Bible Society, son yirmi yılda 20 bin Azeri’nin İsa Mesih’e iman ettiğini tahmin ediyor. Özellikle Hristiyanlara ve Yahudilere karşı dini hoşgörü gösteren hükümet, birçok kişinin takdirini kazandı.
Komünist bir babaya sahip olan Panahov, 1989 yılında yerel bir Rus Baptist kilisesi aracılığıyla 12 yaşında iman etti. Ancak sanata ve dansa duyduğu ilgi nedeniyle bir süre sonra inancından uzaklaştı. 2007’de menisküsü yırtılan Panahov, Türkiye’deki doktorlardan bir daha dans edemeyeceğini öğrendi. O zaman şifa verme gücüne sahip olan İsa’yı hatırladı. Pastörü aracılığıyla Tanrı ona yeni bir görev verdi: ‘‘Azerbaycan’a dön ve Tanrı’nın senin için yaptıklarını duyur.’’ Tanrı’ya güvenerek Azerbaycan’a dönen Panahov, yeni bir ev kilisesi buldu. Yedi yıl boyunca kilisede ibadet etti, bir aile kurdu ve dans eğitmeni olarak iş buldu. Ancak sonra ona şifa veren sesi yeniden işitti: ‘‘Dışarı çık ve ev kilisesi kur.’’
Tanrı’ya itaat etmesi gerektiğini bilen Panahov, öncelikle Hristiyan olan akrabalarıyla görüştü. Tanrı Sözü’nü duyurmak için sanatsal yeteneğini kullandı. Ülkenin başkenti Bakü’de müjde temalı performansı yüzlerce kişinin dikkatini çekti. Panahov, Üzüm Bağı Kilisesi’nin salgın döneminde 64 kişiyi vaftiz ettiğini söyledi.
Uluslararası Presbiteryen Kilisesi pastörü Parvis Mahmudov, ‘‘Kutsal Kitap teolojisine büyük önem veriyoruz’’ dedi. Sorumluluk eksikliği nedeniyle, yıllar içinde birçok kişinin ahlaki günaha veya mali yozlaşmaya düştüğüne şahit oldu. Mahmudov, cemaatinin yaklaşık 60 resmi üyeye sahip olduğunu ve kiliseye yaklaşık 80 kişinin düzenli olarak katıldığını söyledi. Son iki yılda 20 kişinin İsa’ya iman ettiği açıklandı. Mahmudov, ‘‘Bazılarının vaftiz olması bir ay, bazılarının üç ay veya yaklaşık bir yıl sürdü. Gerçekten iman ettiklerinden emin olmak istiyoruz. Çünkü birçok zorlukla karşılaşabilirler’’ dedi.
Çoğunlukla göçmen işçilerden oluşan Katoliklerin ise bir yıla ihtiyacı var. Azerbaycan’ın Slovakya doğumlu episkoposu Vladimir Fekete, ‘‘İnsanlar neden bu kadar engel olduğunu soruyor. Onlara beklemeye hazırsanız, bu arzunuzun gerçek olduğunun bir işaretidir diyorum’’ dedi. Episkopos Fekete, Hristiyan birliği için yıllık dua etkinliği düzenlemektedir. Rus Ortodoks kilisesiyle ilişkisi iyi olan episkopos, müjdecilik faaliyetlerine yardımcı oluyor. Ayrıca hükümetin hoşgörülü yaklaşımına övgüde bulundu.
Üç Azeri pastör, 2010 yılından bu yana inanç özgürlüğü alanında büyük ilerlemeler yaşandığını belirtti. Öncelikle kırsal kesimlerde dini etkinliklere karşı daha dikkatli yaklaşıldığı belirtildi. Ayrıca Hristiyanlara yönelik toplumsal baskının daha güçlü olduğu açıklandı. Bununla birlikte, ülkede tüm dini azınlıklara saygı gösterilmekle beraber şehirler ve köyler arasında fark bulunmadığı belirtildi. Bu konuda ülkedeki Rus Ortodokslar da aynı fikri paylaşıyor. Episkoposluktan sorumlu rahip Alexy Nikonorov, hükümetin onları ülkedeki tüm Hristiyanların başı olarak gördüğünü söyledi.
Rahip Nikonorov’un arzusu Panahov’unkinden farklı. Rahip, ‘‘Amacımız Azerbaycan’ın Hristiyan bir ülke olması değil. Bizim arzumuz olumlu bir kilise imajı oluşturarak Hristiyan olmak isteyenlerin yüreğine hitap etmektir’’ dedi. Bununla birlikte Bakü doğumlu din adamı önemli bir sorunu fark etti. Genç Azeriler Rusça konuşmuyor, kilise ise Azerice konuşmuyor. Nüfusun yaşlanması ve Rusya’ya geri dönüş nedeniyle 50 yıl içinde Rus Ortodoks kilisesinin Azerbaycan’da faaliyet gösteremeyeceğinden endişelenen Rahip Nikonorov, bu durumu değiştirmeyi hedefliyor.
Rahip, Hristiyanlığı çocuklara yönelik müjde karikatürleri aracılığıyla öğrendi. Hizmete başlamasından bu yana Bible Society ile yakın ilişkiler kurarken, Protestanları ziyaret ederek projeleri kolaylaştırdı. Rahip Nikonorov, hükümetle ve dini yetkililerle ilişkilerin geliştirilmesine vurgu yaptı. Bu konuda farklı düşünen Panahov, siyasi yetkililere boyun eğmediğini söyledi. Dini Kurumlar Devlet Komitesi’nde ‘‘Neden inancınızı değiştirdiniz?’’ sorusu yöneltilen Panahov, ‘‘Ben inancımı değiştirmedim, siz değiştirdiniz. Ben atalarımın inancına geri döndüm’’ dedi. (CT)
