Mısır’da beş yıllık bir insan hakları reformu programını başlatan Başkan Abdel Fattah al-Sisi, din hakkında sözlerini esirgemedi.
“Birisi bana Hristiyan ya da Yahudi olmadığını ya da dine inanmadığını söylerse, onlara ‘Seçmekte özgürsünüz’ diyeceğim” dedi. Son 90 yıldır belirli bir şekilde düşünmeye şartlanmış bir toplumun bunu kabul etmeyeceğine yönelik görüşler hakim.
Yorum, Mısır toplumu üzerinde şok etkisi yarattı.
Kıpti Evanjelik Sosyal Hizmetler Örgütü’nün kıdemli diyalog direktörü Samira Luka, ”Onu dinlerken çok cesur olduğunu düşündüm. Sisi sadece bir kültürle değil, bir dogmayla da savaşıyor” dedi.
Geçen ay hükümet, Yeni Zelanda, Güney Kore ve Finlandiya da dahil olmak üzere diğer 30 ülkedeki iyileştirme yolunu inceledikten sonra ilk Ulusal İnsan Hakları Stratejisini yayınladı. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi başkanı, 100 sayfalık belgeyi “somut adımlarla” “temel bir araç” diye tanımlayarak övdü.
Mısır anayasası inanç ve ibadet özgürlüğünü garanti ediyor ve İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi gibi uluslararası anlaşmalara kanun gücü veriyor. Ancak Ortadoğu milletinin ceza kanununun 98. maddesi, dine küfretmeye karşılık beş yıla kadar hapis cezası öngörüyor ve bu hem ateistlere hem de Hristiyanlara karşı kullanılıyor.
Sisi’nin sözleri bir değişikliğe işaret mi edecek?
2014 yılında seçilmesinden bu yana Mısır devlet başkanı, din adamlarına meydan okuyarak sürekli olarak “dini söylemi yenileme” ihtiyacından bahsetti. Ve yeni stratejinin başlatılmasından önce, yorumları ateizmden daha geniş bir uygulamaya işaret ediyordu.
Mısır’ın kimlik kartı, her vatandaşın dinini gösteriyor. Din değiştirme durumunda Hristiyan olarak değiştirilemiyor. Tanınmış halk figürleri, etiketin kaldırılması için çağrıda bulundu ve yeni stratejinin lansmanında tartışmalar başladı. Bazıları, kimlik kartındaki din alanının, önyargılı memurlar ve özel işletmeler tarafından azınlık dinine karşı ayrımcılık yapmak için kullanıldığını iddia ediyor.
ABD Başkanı Joe Biden geçen ay Mısır’a yaptığı 1.3 milyar dolarlık yardımın yıllık 130 milyon dolarını alıkoydu ve onu insan hakları ve sivil toplum aktivistlerinin serbest bırakılması şartına bağladı.
Cumhurbaşkanı Sisi yeni insan hakları stratejisini ulusal bir televizyon izleyicisine sundu. Din konusundaki yorumlarının yanı sıra 2022’yi “sivil toplum yılı” ilan etti. (CT)
