İsrailli arkeologlar, Hanuka’nın (Işıklar Bayramı) kökeniyle ilişkili olduğuna inandıkları antik kaleyi ortaya çıkardı.
15 metre genişliğe ve 15 metre uzunluğa sahip kalenin, ikinci yüzyılda Seleukos İmparatorluğu tarafından yönetilen Maresha kentini korumak için kullanıldığı açıklandı. Ancak kent korunamadı ve Yahudi Hasmon ordusu tarafından ele geçirildi.
İsrail Eski Eserler Kurumu (IAA) Kazı Direktörü Achinoam Montagu, CBN News’e verdiği demeçte, ‘‘Burada keşfettiğimiz şey aslında Hanuka hikâyesi ve Helenistik imparatorluğa karşı Hasmon isyanlarıyla ilişkili. Davetsiz misafirleri önlemek adına duvarlar eğimli şekilde inşa edilmiş. Ayrıca enkaz altında MÖ 2. yüzyıla ait çanak çömlek, madeni para ve demir silahlar dâhil olmak üzere yüzlerce tarihi eseri ortaya çıkardık. Yıkımın Edom’u MÖ 112’de ele geçirmelerinin bir parçası olarak Hasmonlular tarafından gerçekleştirildiğine inanıyoruz’’ dedi.
Montagu’ya göre, antik kale, yedi oda ve ikinci kata çıkan merdiven boşluğuyla birlikte yaklaşık 5 metre yüksekliğe sahipti. Montagu, ‘‘Yıkım katmanı yaklaşık yarım metreydi ve çatıdan tahta bloklar vardı. Kazı sırasında yıkım katmanına ulaşana kadar yüzlerce taş çıkardık’’ dedi.
MÖ ikinci yüzyılda, Hasmon Hanedanlığı’nı kuran Yahudi savaşçılar (Makkabiler) Seleukoslara karşı ayaklandı. İsyan sırasında, Makkabiler tapınağı arındırdı. Tapınağın menorasını (birden fazla kollu şamdan) bir gün boyunca yakmaya yetecek kadar yağ buldular. Sadece bir günlük yağ olmasına rağmen, menoranın sekiz gün boyunca yandığına dair inanış var.
Bu olay, Hanuka’nın yıllık kutlamasının doğduğu yerdir. (CHL)
