Yıllar sonra köylerine geri dönme kararı alan Asurîler, köyleri Hesana’yı yeniden inşa etmek için çalışmalara başladı. Özgür Günem’in haberine göre, şu ana kadar dört ailenin geri dönüp evlerini yeniden inşa ettiği köye, Avrupa’ya göç eden diğer ailelerin de zaman içerisinde döneceği belirtiliyor… MS. 1600 yıllarından kalma Martşmuni, MS 400 tarihli Marmuşe ve 1833 yılında yapılan Protestan kiliselerinin bulunduğu köyde, sadece 1833 yılında yapılan Protestan ve MS 400 yıllarından kalma Marmuşe kiliseleri yıllar içerisinde ayakta kalabilmiş durumda. Marmuşe ve köyün içinde yer alan Protestan kilisesi, topraklarına dönen Asurî köylülerce büyük bir titizlikle restore ediliyor.
Sirnex (Şırnak) Silopiya (Silop) ilçesinde yer alan Cudi dağı eteklerinde bulunan Asurî yurttaşlara ait Hesana Köyü, 90’lı yıllarda yaşanan yoğun çatışmalardan doğrudan etkilenmiş köylerden biri. Yaşanan yoğun çatışmalar nedeniyle 300 haneden oluşan köylerini devlet şiddeti ve baskısı nedeniyle terk etmek zorunda kalan Asurî aileler, Avrupa ülkelerine göç etti. 1993 yılının sonlarına doğru yaşanan göç nedeniyle köyde kalan son 28 aile de devletin baskıları sonucunda köylerini tamamen boşaltmak zorunda kaldı.
Yıllar sonra köylerine geri dönme kararı alan Asurîler, köyleri Hesana’yı yeniden inşa etmek için çalışmalara başladı. Şu ana kadar dört ailenin geri dönüp evlerini yeniden inşa ettiği köye, Avrupa’ya göç eden diğer ailelerin de zaman içerisinde döneceği belirtiliyor.
Savaşın izlerini taşıyor
Yeniden inşa edilse de Asurî köyü, hala 90’lı yıllarda yaşanan yoğun çatışmalı sürecin izlerini taşıyor. Köyün girişinde bulunan askeri karakolun duvarlarında hala kurşun izleri görülürken köydeki 300 hane tamamen harabelere dönmüş durumda. Sadece taş yapıların ayakta durduğu köyün bağ ve bahçeleri bakımsızlıktan kuruyup gitmiş durumda. Köyün sokaklarında göze çarpan ise boş kovanlar, patlamamış havan ve top mermileri.
Tüm bunlara rağmen döndükleri köylerini elleriyle yeniden inşa eden Asurî ailelerin tek şikayetleri köyün çevresinde faaliyet göstermeye başlayan taş ve kömür ocakları. Bu ocaklar yüzünden köyün içinden geçen dere kullanılamaz halde.
Kiliseler yeniden inşa ediliyor
M. S. 1600 yıllarından kalma Martşmuni, MS 400 tarihli Marmuşe ve 1833 yılında yapılan Protestan kiliselerinin bulunduğu köyde, sadece 1833 yılında yapılan Protestan ve MS 400 yıllarından kalma Marmuşe kiliseleri yıllar içerisinde ayakta kalabilmiş durumda. Marmuşe ve köyün içinde yer alan Protestan kilisesi, topraklarına dönen Asurî köylülerce büyük bir titizlikle restore ediliyor.