Türkiye Ermenileri Patriği Kadasetli Sahak II, Kayseri Surp Krikor Lusavoriç Kilisesi’ne inanç gezisi vesilesiyle ziyarette bulundu. Aziz Krikor Lusavoriç’in Derin Kuyuya Atılışı Yortusu da kutlandı.
İstanbul Ermeni toplumunun, “Büyük Oruç” döneminin ortası olan “Miçink”in ertesi günü Anadolu’daki üç Ermeni kilisesine yaptığı inanç ziyareti yıllardır gelenek haline gelmiştir. Orta Anadolu’daki tek ibadethane olan Kayseri Surp Krikor Lusavoriç Kilisesi, Hatay, İskenderun Surp Karasnits Mangants Kilisesi ve Türkiye’nin son Ermeni köyü Vakıfköy Surp Asdvadzadzin Kilisesi. Bu geleneği sürdüren inanlılar, koronavirüs nedeniyle bozulan bu güzel geleneğin bu yıl eski günlerine döneceğini umuyordu. Ancak Maraş merkezli meydana gelen deprem ve ardından gelen diğer depremlerin yol açtığı tahribat bu yılki inanç ziyaretinin gerçekleşmesine imkan vermedi. Kadasetli Patrik Sahak II başkanlığındaki bir grup din adamı ve okuyucular, inanlı halktan oluşan küçük bir gruba önderlik ederek bu yılki inanç ziyaretini gerçekleştirdi.
Kadasetli Patrik Sahak, 16 Mart Perşembe sabahı yardımcısı Peder Şirvan Mürzyan refakatiyle, hava yoluyla Kayseri’ye gitti. Rahip Hovagim Seropyan, Kd. Peder Kevork Çınaryan ve Astdiyakos Ğazar Sabunciyan da eşlik ettiler. Ardından Kıdemli Peder Dırtad Uzunyan ve Diyakos Edvin Galibyan önderliğindeki Patriklik Armaş Korosu üyeleri de Kayseri’ye vardılar.
Bu inanç ziyareti, Patrik Hazretleri’nin Kayseri’ye yaptığı ilk ziyaret olması ve bu vesileyle “Hraşapar” töreniyle kiliseye girecek olması sebebiyle daha da anlamlı hale geldi. Ayrıca tadilat çalışmaları sonuçlanan kilisenin ilahiler ve dualar eşliğinde Kutsal Myuron ile takdis edilecek ve yeniden ibadete açılacak olması da önen taşıyordu.
BELEDİYE BAŞKANI ZİYARETİ
Patrik Hazretleri aynı gün, saat 15.00’te Kayseri Büyükşehir Belediyesi’ni ziyaret ederek Belediye Başkanı Dr Memduh Büyükkılıç’ı ziyaret etti. Bu ziyarette Kayseri Kilisesi Başkanı Zadik Toker ve yönetici Garo Bağdat da hazır bulundu. Samimi bir ortamda gerçekleşen görüşmede, Belediye Başkanı’na geleneksel inanç ziyaretinin amacını açıklayan Patrik Hazretleri, tüm olumsuz şartlara, depreme vs. rağmen bu yıl da ziyaretlerini gerçekleştirmek istediklerini söyledi. Bu vesileyle Kayseri Belediye Başkanlığı’na da nezaket ziyaretinde bulunduklarını dile getirdi. Belediye Başkanı Dr Memduh Büyükkılıç, ziyaretten duyduğu memnuniyeti dile getirerek, Patrik Hazretleri’ne hoş geldiniz dedi. Şehrin arkeolojik eserleri, deprem ve sonuçları hakkında sohbet gerçekleştirildi. Bunların dışında inanç ziyaretiyle ilgilenen Başkan Büyükkılıç her türlü ihtiyaç durumunda yardıma hazır olduğunu ifade etti.
Ziyaretin sonunda bu ziyaretin anısına Patrik Sahak II’ye bir tabak armağan eden Belediye Başkan’ına Patrik Sahak II de, Garo Kürkman’ın kaleme aldığı Ermeni Kuyumcuları kitabını hediye etti.
KİLİSE KAPISININ AÇILMASI
Kilise törenleri saat 09:30’da başladı. Kilise vakıf yönetim kurulu odası girişinde kurulan kortej ile, Patrik Sahak II, Kilise kapısına geldi. Burada, “Patz mez der” (Aç bize Rab) duası ve ilahiler eşliğinde kilisenin tarihi kapısı 3 kez vuruldu ve kapı açıldı. Pederler kilisenin duvarlarına kutsanmış su serptiler.
TAKDİS VE YENİDEN İBADETE AÇILMA
Dualar ve ilahiler eşliğinde kilisenin ana sunağı, yanal sunakları, vaftizhanesi kutsanmış şarap ve su ile temizlendi, ardından Patrik Hazretleri eli ile Kutsal Myuron sürülerek takdis edildi. Böylece tadilat çalışmaları sonuçlanan kilise bu törenle yeniden ibadete açılmış oldu.
KUTSAL SUNU AYİNİ
Kutsama töreninin ardından dışarı çıkan kortej, Patrik Sahak II’nin Surp Badarak kıyafetlerini giymesiyle birlikte yine kortej halinde Kiliseye yöneldi. Kutsanıp ibadete açılan Kayseri Surp Krikor Lusavoriç Kilisesi’ne ilk kez girecek olan Patrik Sahak II, “Hıraşapar” duaları ile kiliseye girdi. Bu kilisedeki ilk Surp Badarak’ını sunacak olan, Kadasetli Patrik Sahak II’nin sunaktaki yardımcıları riyaset etti. Rahip Hovagim Seropyan ve Peder Şirvan Mürzyan oldular.
Astdiyakoslar; Ğazar Sabuncu, Garabet Yontan ve okuyucular Rab’bin sofrasına hizmet ettiler. Surp Badarak’ta (Kutsal Sunu Ayini) günün İncil okuma parçasını Peder Şirvan Mürzyan okurken, Kutsal Kase’yi Rahip Hovagim Seropyan getirdi. Kıdemli Peder Kevork Çınaryan ve Kd Peder Dırtad Uzunyan tören düzeniyle titizlikle ilgilendiler.
Kayseri Kilisesi vakfı başkanı Zadig Toker, yönetim kurulu üyeleri, Amerika İst.Konsolosunu temsilen siyasi sorumlar görevlileri, İstanbul ve Sivas’tan inanlı gruplarının da hazı olduğu törende İlahileri ise, Diyakos Harutyun Edvin Galibyan’ın yönetiminde ve orgu eşliğinde Patriklik Armaş Korosu tarafından seslendirildi.
ERMENİCE ve TÜRKÇE VAAZ
Patrik Sahak II, Ermenice vaazında özetle, Surp Krikor Lusavoriç Kilisesi’ne düzenlenen inanç ziyaretinin önemine değindi. Surp Krikor Lusavoriç’in çektiği acıları ve Khor Virap’a atılmasını anlattı. Surp Krikor Lusavoriç’in doğup büyüdüğü ve Episkopos takdis edildiği Kayseri şehrinin Ermeni kilise tarihinde önemli bir yerinin olduğunu dile getirdi. İncil’e atıfta bulunarak “Buğday tanesi toprağa düşüp ölmedikçe yalnız kalır. Ama ölürse çok ürün verir” bölümüne değindi. “İnsan buğday gibidir, kabuğu vardır o kabuğu yırtarsa, yeni bir hayata sahip olur. Surp Krikor Lusavoriç’in başına da işte bu geldi on üç yıl Khor Virap’ta kaldıktan sonra, dışarı çıkınca koca bir milletin Hıristiyanlığı seçmesine sebep oldu. Eğer bu yola girmeseydi sıradan bir insan olarak yaşayıp bu dünyadan ayrılacaktı. Ancak, bu şekilde olmadı o, Tanrı’nın planına uydu ve Ermeni milletinin Aydınlatıcısı ‘Lusavoriçi’ oldu.” dedi.
Patrik Sahak II: “Khor Virab’a atılmış fakat yeni başak gibi yeşermiş buğdaydan söz ediyoruz. Bugün atalarımızın 1700 yıl burada yeşeren ve nesilden nesile aktarılan inancını kutluyoruz ve bugün biz o halkın çocuklarıyız. Yüzyıllar boyunca atalarımız buralardan geçti, bu kilise bize onları, inançlarını ve tanıklıklarını hatırlatıyor” dedi.
Türkçe vaazından bazı bölümler ise şöyle;
”Sevgili kardeşlerim, bugün Kayseri Surp Krikor Lusavoriç kilisemizde toplandık, geleneksel Badarakımızı yaptık ve Aziz Krikor Lusavoriç’in derin kuyuya atılmasının ve ezalarının hatırlandığı bayramı kutladık. Halkımızı Hristiyanlığa çeviren Aziz. Dünya tarihinde Hristiyanlığı ilk kabul eden ulusuz biz Bütün hikaye burada, Kayseri’de başladı. İnsanın yaşam evreleri vardır.
İmanlı, dindar, Hristiyan, olmanın bir ölçütü budur, bu dünya perdenin birincisidir, ölürsün ve perde kapanır. İnsanların büyük bir çoğunluğu için tek perde vardır, hayat dediğin şey tek perdelik bir oyundur. İnsanların aklında hayatı değerlendirmenin iki yolu vardır, bir tanesi hep bana hep banadır,niye? Çünkü ölümlüyüm bu günümü yaşıyacağım, zevkimi sürücem, hep ben, ben, benden sonra tufan, çünkü sadece tek perdeye inanıyor, ikinci perdeye inanıyorsa o zaman imanlı oluyor o işte. Yani ruhun ölümsüzlüğüne inanıyorsa, öldükten sonra hayata inanıyorsa, Tanrı’ya inanıyorsa, ektiklerini bu dünyada biçmese de bir yerde biçeceğine inanıyorsa o zaman yeni bir görüş geliştirir. İşte bu Aziz Krikor Lusavoriç’in geliştirdiği görüş, bütün imanlılarla ortak paylaştığımız görüş.
Tanrı için imkansız hiç bir şey yoktur, Tanrı her şeyi yoktan yaratmıştır ve iman eden herkes bilir ki Tanrı her şeyi yapabilir. Bu adanmış evladını bir buğday tanesi gibi kullandı, toprağa ekilen her şey dirilir, gömülmek ve ölmek aslında dirilmenin yoludur. Tanrı bizi kendi benzeyişinde yarattı ve içimize kendi nefesini koydu, Tanrılık tohumları var bizde, ama tohum olarak kalıyor. İşte Krikor’da olan buydu, Tanrı onun içinde hakiki, mükemmel insanı geliştirmeye başladı, Tanrı’ya benzeyeni, ruh olan insanı.
Bilelim ki içimizde genişlemek, büyümek isteyen, nefsini inkar edip İsa Mesih’e benzemek isteyen bir ruh var, onu büyütelim, onu yüceltelim. O nefs kabuğu sevgiyle açılıyor, sevgi kabuğumuzu yumuşatıyor, neyi severseniz sevin, Tanrı sevginin öteki adıdır, ‘Tanrı sevgidir’ der İncil. Sevmeye başladığınızda kabuğunuz yumuşamaya başlar. Tanrı’nın bencil insanlara en büyük lütfu onları anne baba yapmaktır. Kurtuluş nedir insanlık için? Herkesi kendisi gibi sevmektir.
AYİN-İ RUHANİ
Surp Badarak’ın sonunda Kayseri’nin müteveffa ruhani önderleri ve din görevlerinin yanı sıra depremde hayatını kaybedenler için Hokehankisd (Ayin-i Ruhani) duaları okundu. Ardından Patrik Hazretlerinin kutsaması ve hep beraber okunan Rab’bin duası ile tören buldu. Sonrasında “Sioni” ilahisi ile kortej halinde kilise bahçesine çıkıldı.
GERİ DÖNÜŞ
Patrik Sahak II, beraberindeki din adamları ve inanlılar aynı akşam İstanbul’a döndüler ve 2023 yılı Kayseri inanç ziyareti son buldu.
