Arkeologlar tarafından İsrail’deki Yahudiye Çölü’nde yeni Ölü Deniz Parşömenleri ortaya çıkarıldı. Yaklaşık 60 yıl sonra ilk kez, arkeolojik kazılarda İncil yazmasının parçalarının ortaya çıkarıldığı açıklandı.
Milattan sonra 2. yüzyılda Bar Kokhba dönemine kadar uzanan parşömen, Yunanca yazılmış. Zekeriya ve Nahum kitapları da dâhil olmak üzere 12 Küçük Peygamberin kitabından bölümler içeriyor.
İsrail Eski Eserler Kurumu (IAA), parçaların iki farklı yazar tarafından yazıldığını söyledi. Ekipler kazılarda ayrıca 6 bin yıllık bir çocuk iskeleti, madeni paralar ve 10.500 yıl öncesine ait dünyanın en eskisi olduğuna inanılan bir sepet bulduklarını belirtti.
Keşif, 70 yıl önce Ölü Deniz Parşömenlerinin keşfedilmesinden bu yana Yahudiye Çölü’ndeki antik eserlerin yağmalanmasını önlemek için büyük bir ulusal operasyonun parçası olarak IAA tarafından gerçekleştirildi. IAA direktörü Israel Hasson, ‘‘Bu ulusal girişimin amacı, ender ve önemli miras varlıklarını soyguncuların pençelerinden kurtarmaktır. Yeni keşfedilen parşömen parçaları, devlete yönelik bir uyandırma çağrısıdır. Tarihsel olarak önemli olan bu operasyonun tamamlanması için kaynakların tahsis edilmesi gerekiyor. Mağaralarda henüz keşfedilmemiş değerlere soygunculardan önce ulaşarak kurtarmalıyız. Bazı şeyler değerinin ötesinde. Çöl ekibi olağanüstü bir cesaret, adanmışlık ve amaca bağlılık gösterdi, yeryüzünün çok aşağısında bulunan mağaralara inerek, onları kazıp inceleyerek, kalın ve boğucu toza dayandı ve insanlık için ölçülemez değerde hediyelerle geri döndü’’ dedi.
En son keşif, düzinelerce parşömen parçasını ortaya çıkardı, bunlardan bazıları Zekeriya 8:16-17 bölümlerinde yer alan, ‘‘Yapmanız gerekenler şunlardır: Birbirinize gerçeği söyleyin, kent kapılarınızda esenliği sağlayan gerçek adaletle yargılayın, yüreğinizde birbirinize karşı kötülük tasarlamayın, yalan yere ant içmekten tiksinin. Çünkü ben bütün bunlardan nefret ederim. Böyle diyor RAB’’ sözlerini içermekte. Nahum 1:5-6’da yer alan ‘‘Dağlar RAB’bin önünde titrer, erir tepeler. Yer sarsılır önünde. Dünya ve üzerinde yaşayanların tümü titrer. O’nun gazabına kim karşı durabilir, kim dayanabilir kızgın öfkesine? Ateş gibi dökülür öfkesi, kayaları paramparça eder’’ ayetleri de keşfedilen parşömen parçaları arasında yer alıyor.
İlginç bir şekilde, metnin çoğu Yunanca olmasına rağmen, Tanrı’nın adı eski İbranice ile kaleme alınmış.
Son keşfi heyecan verici olarak nitelendiren IAA, parçaların yaklaşık 1.900 yıl önce Yahudileri saklayan dik bir uçurumun kenarındaki mağarada keşfedildiğini söyledi.
Yeruşalim İşleri ve Miras Bakanlığı CEO’su Avi Cohen, keşfin çok heyecan verici olduğunu söyleyerek, ‘‘Çeşitli devlet daireleri, İsrail Eski Eserler Kurumu ve Sivil Yönetim’in tutarlı ve koordineli çalışmaları olmadan, bu değerli varlıklar halkın erişimine açılmazdı, daha ziyade yağmacılarının elinde kalırdı. Bakanlık, benzer değerlerin bulunduğu mağaraların haritalanmasını tamamlamak için projenin bir parçası olmaya devam edecek. Devam eden proje, profesyonelliğin ve ileri teknolojinin birleşimini içeriyor. Bu eşsiz işbirliğinden gurur duyuyoruz’’ dedi. (CT, jpost)
