“Ekümenik Patrikhane Ayrımcılıkla Karşı Karşıya”
ABD Uluslararası Dini Özgürlükler Komisyonu’nun (USCIRF) yeni raporunda, İstanbul Ekümenik Patrikhanesi’nin karşı karşıya kaldığı sistematik ayrımcılığı kapsamlı bir şekilde araştırıldığı belirtildi.
İbadethaneler, dini kurumlar ve mezarlıkları da kapsayacak şekilde Türkiye’deki dini mülkleri hedef alan tehditleri inceleniyor. Ayrıca, raporun başında gayrimüslim topluluklara koruma ve dini özgürlük sağlayan Lozan Antlaşması’na da vurgu yapılıyor. Ancak, bu hakların, özellikle de Hristiyanlara ait önemli mekanlara karşı girişilen eylemlerde sık sık nasıl kısıtlandığını çarpıcı bir şekilde tasvir ediyor. Belirtilen verilerde, Rum Ortodoks ve diğer Ortodoks kiliselerine yönelik saldırıların İstanbul’un Marmara bölgesinde yoğunlaştığını ve özellikle gayrimüslim nüfusu etkilediğini ortaya koyuyor. Hristiyanlar ve Yahudiler de dahil olmak üzere diğer dini topluluklar da yıl boyunca toplumsal şiddet, sindirme ve dini mekanlarının tahrip edilmesi veya vandalizme uğraması gibi olaylarla karşılaştığı belirtiliyor. Haziran ayında, Süryani bir aileye, Süryani din adamlarını evlerinde ağırlarken, arazi anlaşmazlığı iddiasıyla birkaç kişi saldırdığı örnek olarak veriliyor. Raporda ayrıca misilleme aracı olarak mülklerin kullanılmasının dondurulması da vurgulanıyor. Örneğin, 1964 yılında Prinkipos Rum Ortodoks yetimhanesine Türk makamları tarafından el konulması bunun en bariz örneği olarak gösteriliyor ve bakımsızlıktan zaman içinde harap olmasına yol açtığı rapora eklenmiş. Ekümenik Patrikhane’nin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne başvurarak mülkiyeti yeniden kazanmasının ardından bile bina büyük hasar görmüş ve bakımsız kaldı.
Doğrudan bombalama ve terör saldırıları son on yılda azalmış olsa da rapor vandalizm, dini mülklerin kundaklanarak tahrip edilmesi ve yağmalama gibi olaylarda artış olduğunun altını çiziliyor.
Raporda, “ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Uluslararası Dini Özgürlükler Raporu dini toplulukların ibadethaneleri ve manevi, kültürel veya tarihi öneme sahip diğer dini mekanları açma, yeniden kazanma, yenileme ve koruma çabalarını takip etmeli ve kapsamlı bir şekilde belgelenmeli; bu tür mekanların tahrip edilmesi, zarar görmesi ve yıkılmasıyla ilgili bilgileri içermeli ve bunların korunmasını sağlamak için Türk hükümetiyle birlikte çalışılmalıdır” önerisinde bulunuluyor.
Rapor genel olarak, bu bulguların ülkedeki gayrimüslim azınlıkların mülkiyet haklarının korunmasına yönelik daha büyük bir siyasi ilgisizliğe işaret ettiğini öne sürüyor.
(Kaynak: Orthodox Times)
