Arkeologlar, Türkiye’de Roma’nın zulmünden kaçan ilk Hristiyanlar’ın sığınak olarak kullanmış olabileceği 2.000 yıllık büyük bir yeraltı şehrini ortaya çıkardı.
Araştırmacılar Mardin’in Midyat ilçesindeki bir kireçtaşı mağarasında antik kompleksi buldu. Yeraltı şehrinde, yiyecek ve su için depolama alanları, evler, kilise de dâhil olmak üzere ibadet yerleri ve Davut’un Yıldızı sembolünü içeren eski bir sinagogun kalıntıları bulunmaktadır. Resmi olarak ‘Matiate’ olarak adlandırılan yer altı şehrinden M.S 2. ve 3. yüzyıla ait çok sayıda eser çıkarıldı.
Mardin Müze Müdürü ve aynı zamanda bölgede yürütülen kazıların başkanı Gani Tarkan, ‘‘Bilindiği üzere Hristiyanlık 2. yüzyılda resmi din değildi. Hristiyanlığı kabul eden aileler ve gruplar Roma’nın zulmünden kaçmak için yer altındaki şehirlere sığınıyorlar ya da yer altı şehirleri oluşturuyorlardı. Muhtemelen Midyat’taki yer altı şehri de bu amaçla yapılmış yaşam alanlarındandı’’ dedi.
İlk Hristiyanların çoğu, İsa Mesih’e iman eden Yahudilerdi. Her iki din de pagan Romalılar tarafından şiddetli zulme maruz kaldı. Hristiyanlar Romalılardan sonra Persler tarafından baskıya uğradı. Birçok Hristiyanın zulümden kaçabilmek için günümüz Türkiyesi’nin güneyinde yaşadığına dair kaynaklar mevcut.
Mardin Koruma ve Denetleme Dairesi’nden arkeolog Lozan Bayar, Matiate’nin ilk Hristiyanlar tarafından Roma zulmünden kaçmak için kullanılmış olabileceğine inanıyor. Bayar, ‘‘Hristiyanlığın erken döneminde Roma, Hristiyanlığı resmi bir din olarak tanımadan önce paganların etkisi altındaydı. Bu tür yeraltı şehirleri insanlara güvenlik sağlıyordu ve böylece ibadetlerine devam ediyorlardı’’ dedi.
Arkeologlar yeraltı şehrinin yüzde 5’inden daha azının keşfedildiğini tahmin ediyor. Tüm kompleksin 400 bin metrekareden daha büyük olabileceği ve 60 bin ila 70 bin kişiyi barındırabileceği düşünülüyor. (CBN)
